FOUCAULT SARKACI

images description

Sarkaçlar düzenli aralıklarla kendisini tekrar eden periyodik harekete sahiptir. Üzerine etki eden bir dış kuvvet olmazsa basit sarkacın hareket doğrultusu değişmez. Foucault tarafından tasarlanan basit sarkaç düzeneğinde ise belirli bir zaman sonra sarkacın hareket ettiği doğrultu değişir. Foucault, sarkacın hareket ettiği doğrultunun değişmesine sebep olan etkinin Dünya’nın kendi etrafındaki dönüşü olduğunu öne sürmüştür. 1851’de Foucault kendi sarkacını Paris Panthéon’daki bu bilim sergisi için hazırladı. Sarkaç olarak ucuna demir bir top bağlayarak 67 metrelik çelik bir tel kullandı. Demir top 27 kilogram ağırlığındaydı. Topun altındaki yüzey üzerine ince kum serpti. Topun altına sabitlenen sivri uç ise kumdaki yolu takip ediyordu. Böylece sarkacın hareketini kayıt altına almak mümkün olacaktı. Foucault, sarkacın hareket ettiği doğrultunun değişmesine sebep olan etkinin Dünya’nın kendi etrafındaki dönüşü olduğunu öne sürdü. Serbest bırakılan koninin düz çizgiler oluşturması beklenirken dünyanın dönüşünden dolayı koni zemin üzerinde eliptik hareket eder. Sarkacın salınımı boşlukta sabittir ancak bu deneyle sarkaca yeterince uzun süre salınım hareketi yaptırılırsa sarkaç, aşağıda bir desen oluşturur ve sarkaç aynı noktalardan geçtiğinden aynı deseni tekrarlar. Kum haznesine değişik açılardan salınım verildiğinde değişik desenler elde edilebilir.